SEPIA | Klaudia Zacharska 馃弲

* WSZYSTKIE L臉KI W JEDNYM MIEJSCU *

| 馃弲 recenzja wyr贸偶niona przez Redakcj臋 portalu NaKanapie.pl

Ma艂e miasteczka... Kto ich nie kocha? Niewa偶ne na jakiej d艂ugo艣ci i szeroko艣ci geograficznej le偶膮, niewa偶ne jakim j臋zykiem pos艂uguj膮 si臋 ich mieszka艅cy - ma艂e miasteczka maj膮 sw贸j urok, a atmosfera niewielkich, zamkni臋tych spo艂eczno艣ci od dekad jest inspiracj膮 dla wielu pisarzy. Tym najbardziej rozpoznawalnym jest oczywi艣cie Stephen King, kt贸ry na ameryka艅skich miasteczkach zbudowa艂 swoj膮 mark臋. W ko艅cu powo艂a艂 do 偶ycia Castle Rock, prawda? Wydawa膰 by si臋 mog艂o, 偶e "kr贸l horroru" oklepa艂 temat z ka偶dej mo偶liwej strony, a偶 tu nagle, pewnego s艂onecznego dnia, pojawi艂a si臋 Klaudia Zacharska ze swoj膮 Sepi膮 - polskim Castle Rock, w kt贸rym dzieje si臋 niemniej ni偶 w Stukostrachach, Sklepiku z marzeniami czy To (cho膰 z tego co kojarz臋 tylko drugi tytu艂 rozgrywa si臋 w CR).

Tak sobie my艣l臋... Videograf ma wyj膮tkowego nosa do dobrych pocz膮tkuj膮cych polskich autor贸w i ich debiut贸w. Najpierw by艂 Stefan Darda i jego Dom na Wyr臋bach, by艂a te偶 Kantata, kt贸r膮 Klaudia Zacharska zdoby艂a moje serce i zyska艂a oddanego psychofana 馃榿, a ostatnio 艁ukasz Szuster zachwyci艂 mnie swoimi Spl膮tanymi. 呕ycie pokaza艂o, 偶e Darda wr贸ci艂 z kolejnymi 艣wietnymi historiami i jest teraz autorem pe艂n膮 g臋b膮, a niedawno do tego zacnego, cho膰 nieformalnego Klubu Polskich Mistrz贸w Grozy do艂膮cza Zacharska ze swoj膮 najnowsz膮 powie艣ci膮 Sepia.

Sepia, to opowie艣膰 o miasteczku, do kt贸rego na go艣cinne wyst臋py wpad艂o Z艂o. Zagnie藕dzi艂o si臋 tutaj, aby niszczy膰 i krzywdzi膰. Wywleka na powierzchni臋 i urzeczywistnia najgorsze l臋ki mieszka艅c贸w Sepii, doprowadzaj膮c to mi艂e i spokojne dot膮d miejsce na skraj totalnego upadku - takiej lokalnej apokalipsy. W tej nowej rzeczywisto艣ci pe艂nej niepewno艣ci i strachu, musz膮 si臋 odnale藕膰 dwie przyjaci贸艂ki - w艂a艣cicielki niewielkiej lokalnej ksi臋garni Papierowa Sowa. Zuza i Ewelina, to kobiety silne i niezale偶ne, ale nawet one nie by艂y przygotowane na to z czym przyjdzie im si臋 zmierzy膰 w ci膮gu nadchodz膮cych dni, w dodatku z dzieckiem u boku, poniewa偶 tak si臋 z艂o偶y艂o, 偶e maj膮 pod opiek膮 dwunastoletni膮 Ol臋, kt贸rej musz膮 zapewni膰 bezpiecze艅stwo. Tylko jak to zrobi膰, gdy w wyniku anomalii pogodowej Sepia zostaje odci臋ta od 艣wiata, ludzie zaczynaj膮 umiera膰 w dziwnych okoliczno艣ciach, a jakby tego by艂o ma艂o, po okolicy grasuje napadaj膮cy na kobiety seryjny morderca? Nikt nie obiecywa艂, 偶e b臋dzie 艂atwo.

Zaczn臋 mo偶e od tego, 偶e Sepia r贸偶ni si臋 od zesz艂orocznego debiutu Klaudii Zacharskiej, cho膰 obie powie艣ci maj膮 pewne cechy wsp贸lne: ma艂e miasteczko, kobiety w roli g艂贸wnej, silna posta膰 dzieci臋ca. Ale sama opowie艣膰 i klimat, to ju偶 zupe艂nie inna bajka. Tym razem Autorka postawi艂a na g臋st膮 i klaustrofobiczn膮 atmosfer臋, kt贸r膮 uwielbiam w literaturze grozy i nie ukrywam, 偶e moj膮 ulubion膮 powie艣ci膮 Kinga jest Pod kopu艂膮. Zreszt膮 Sepia i Chester's Mill s膮 nawet podobne. Niewykluczone nawet, 偶e Pisarka inspirowa艂a si臋 w艂a艣nie t膮 ksi膮偶k膮 Kinga, cho膰 mo偶na te偶 dostrzec elementy wyj臋te z innej powie艣ci mistrza - Sklepik z marzeniami. Ale ta alienacja mieszka艅c贸w od reszty 艣wiata, jest jak najbardziej w klimacie Pod kopu艂膮 i to mi si臋 tu bardzo podoba艂o, bo dzi臋ki temu tu a偶 kipi od emocji, buzuje si臋 i pieni niczym woda w Niagarze. Przy czym nie zrozumcie mnie 藕le - "inspiracja" nie jest synonimem s艂owa "kopia". Nic z tych rzeczy. Klaudia Zacharska napisa艂a zupe艂nie inn膮 histori臋, utrzyman膮 w jak偶e odmiennej od kingowskiej, stylistyce.

Cho膰 bez w膮tpienia, Sepia, to powie艣膰 grozy, Klaudia nie epatuje makabrycznymi scenami. To nie jest ten rodzaj horroru. Tutaj, groza ma zupe艂nie inne oblicze - ma posta膰 naszych najgorszych l臋k贸w, kt贸re bynajmniej nie maj膮 szpetnych mord potwor贸w rodem z hollywoodzkich produkcji klasy B z lat '80. W tej historii strach ma form臋 bardziej przyziemn膮, a przez to jeszcze bardziej przera偶aj膮c膮. Mieszka艅c贸w Sepii dopadaj膮 l臋ki przed chorobami, kataklizmem czy przed zwyk艂ymi wypadkami. To wszystko jednak stanowi jedynie t艂o, dla tej w艂a艣ciwej opowie艣ci. Opowie艣ci o dw贸ch kobietach i ich przyjacio艂ach, o relacjach mi臋dzy nimi i o dziewczynce, kt贸ra troch臋 tu namiesza. To tak偶e opowie艣膰 o nieprzepracowanych traumach i strachu o najbli偶szych, a tak偶e o demonach, kt贸re drzemi膮 pewnie w  ka偶dym z nas, tylko, 偶e wi臋kszo艣膰 trzyma je na wodzy.

Podoba mi si臋 - na co zwr贸ci艂em uwag臋 ju偶 przy Kantacie - styl Klaudii, w kt贸rym dominuj膮 nieprzebrane pok艂ady uczu膰, a tak偶e subtelno艣膰 i lekko艣膰 narracji. Tutaj w艂a艣ciwie wszystko gra niczym w dobrej orkiestrze: mamy wci膮gaj膮c膮, niesamowit膮 i pe艂n膮 tajemnic opowie艣膰, mamy wspomniany ju偶 klaustrofobiczny klimat, kt贸ry robi du偶膮 robot臋, mamy wreszcie ciekawych bohater贸w, kt贸rzy nie tylko r贸偶ni膮 si臋 od siebie, ale te偶 maj膮 co艣 ciekawego do powiedzenia, a do tego lekkie, niewymuszone dialogi. To wszystko zebrane razem sprawi艂o, 偶e Sepia nie tylko wci膮gn臋艂a mnie i zafascynowa艂a, ale i kilka razy przyprawi艂a o ciarki. No i jeszcze ta ok艂adka... Dawid Boldys, jak zwykle zrobi艂 kawa艂 dobrej roboty. Ilustracja nie tylko przyci膮ga wzrok (nie oszukujmy si臋, wi臋kszo艣膰 z nas jest wzrokowcami), ale i oddaje atmosfer臋 powie艣ci.
 
Sepia, to ksi膮偶ka, z kt贸r膮 mi艂o sp臋dzi艂em czas, cho膰 upa艂y jakie teraz panuj膮, z pewno艣ci膮 nie s膮 sprzymierze艅cem mola ksi膮偶kowego. 艢wietnie napisana historia wynagradza jednak wszelkie niedogodno艣ci zewn臋trzne, a Klaudia Zacharska swoj膮 najnowsz膮 publikacj膮 potwierdzi艂a moje wcze艣niejsze przepuszczenia, 偶e jest znakomit膮 pisark膮 i now膮 艣wie偶o艣ci膮 je艣li chodzi o polsk膮 groz臋. Je艣li wi臋c, uwa偶asz si臋 za mi艂o艣nika gatunku, a jeszcze nie znasz tego nazwiska, to powiem ci... no nie ma si臋 czym chwali膰 i lepiej szybciutko cichcem nadrobi膰 zaleg艂o艣ci. Ja tymczasem czekam na trzeci膮 powie艣膰 Pisarki, kt贸ra - mam tak膮 nadziej臋 - powstanie jak najszybciej. Bo chyba powstanie, prawda? Na to licz臋 i za to trzymam kciuki, a Was zach臋cam do odwiedzin miasteczka Sepia. Na wszelki wypadek w pampersie, bo kto wie, jak zareagujecie na Wasze najbardziej skrywane l臋ki, kt贸re w Sepii staj膮 si臋 rzeczywisto艣ci膮. 馃槈

ilustracja na ok艂adce: Dawid Boldys
ISBN: 978-83-7835-954-8
wydawnictwo: Videograf
ilo艣膰 stron: 400
oprawa: mi臋kka ze skrzyde艂kami
rok wydania: 2022
gatunek: horror
ocena: 馃拃馃拃馃拃馃拃馃拃馃拃馃拃馃拃 8/10
| 馃 recenzja powsta艂a w ramach wsp贸艂pracy z Wydawnictwem VIDEOGRAF

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

KANE. BOGOWIE W MROKU | Karl Edward Wagner

1984 | George Orwell

呕YWE TRUPY | George A. Romero & Daniel Kraus